1. PrEP Là Gì?
PrEP là sử dụng thuốc kháng vi rút (ARV) để dự phòng lây nhiễm HIV ở người có nguy cơ cao chưa bị nhiễm HIV, giúp phòng ngừa lây nhiễm HIV.
2. PrEP Hiệu Quả Như Thế Nào?
Nghiên cứu PrEP đã được tiến hành ở nhiều nước khác nhau. Hiệu quả của loại thuốc này đã được chứng minh sau các nghiên cứu lâm sàng ở nam giới có thực hiện quan hệ tình dục đồng giới, phụ nữ chuyển giới và những người thường xuyên tiêm chích ma túy, Thì PrEP sẽ giúp phòng lây nhiễm HIV ở những người có nguy cơ cao lây nhiễm HIV. Với hiệu quả dự phòng lây nhiễm HIV tới trên 97% nếu tuân thủ uống đúng cách.
Tuy nhiên để đạt kết quả này người sử dụng nên uống thuốc đúng giờ mỗi ngày và đúng liệu trình nhé. PrEP đã là một biện pháp dự phòng lây nhiễm HIV rất hiệu quả.
Thuốc PrEP hiệu quả cực cao sẽ bảo vệ bạn luôn âm tính kể cả khi bạn tình của bạn dương tính với HIV.
3. Cách Uống, Sử Dụng PrEP Là Gì?
PrEP có 2 cách uống, sử dụng là:
1 PrEP hằng ngày
PrEP hàng ngày phù hợp những người thuộc bất kỳ bản dạng giới nào:
Nam,Nữ
Đàn ông chuyển giới
Phụ nữ chuyển giới hoặc nam hoặc nữ chuyển giới)
Nam quan hệ đồng giới
Uống 1 viên thuốc, mỗi ngày một lần, uống mỗi ngày.
Với PrEP hàng ngày, một người có thể được bảo vệ khỏi lây nhiễm HIV qua đường quan hệ tình dục hoặc tiêm chích.
Cách này dành cho những người có khả năng phơi nhiễm với HIV thường xuyên hoặc không thể đoán trước được.
Một lợi ích quan trọng của PrEP hàng ngày là người bệnh luôn được bảo vệ và có thể thiết lập thói quen dùng thuốc hàng ngày. PrEP hàng ngày là phương pháp duy nhất được chứng minh là có hiệu quả đối với phụ nữ chuyển giới và nam giới chuyển giới có quan hệ tình dục qua đường âm đạo.
Lưu ý:
- Đối với quan hệ tình dục qua đường hậu môn: Với PrEP hàng ngày, cần sử dụng ít nhất 7 liều (7 ngày) mới có tác dụng tối đa phòng lây nhiễm HIV qua quan hệ tình dục qua đường hậu môn.
- Đối với quan hệ tình dục qua đường âm đạo hoặc phòng lây nhiễm HIV qua đường máu: Cần uống ít nhất 21 ngày mới có tác dụng phòng lây nhiễm HIV tối đa.
2 PrEP Tình Huống (ED-PrEP)
- Uống 2 viên cho liều đầu tiên trong vòng từ 2-24h trước khi quan hệ tình dục.
- Quan hệ tình dục.
- Uống viên thứ 3 sau liều đầu 24h
- Uống viên thứ 4 sau liều đầu 48h.
Những ngày tiếp theo nếu có quan hệ tình dục, người sử dụng ED-PrEP có thể tiếp tục uống 1 viên mỗi ngày và ngừng uống sau lần quan hệ tình dục cuối cùng 2 ngày.
Lưu ý:
PrEP tình huống chỉ dành cho nam giới có quan hệ tình dục đồng giới (MSM)
Những đối tượng khác không đủ điều kiện để sử dụng PrEP tình huống, vì nhiều nghiên cứu cho thấy khi dùng PrEP tình huống ở những đối tượng nhóm khác thì không có hiệu quả bảo vệ hoàn toàn.
4. Những Ai Được Và Nên Sử Dụng PrEP?
PrEP chỉ dành cho những người có kết quả xét nghiệm âm tính với HIV.
Người đang có nhiều nguy cơ lây nhiễm HIV hơn bình thường.
PrEP có thể được sử dụng cho cả nam lẫn nữ.
Và có thể sử dụng cho người chuyển giới nam và chuyển giới nữ.
Sử dụng cho những người đang có quan hệ tình dục với bạn tình bị nhiễm virus HIV Hoặc có tải lượng HIV chưa đạt ngưỡng phát hiện virus
Sử dụng cho những người là người đồng tính (MSM) và có nhiều bạn tình luôn không lúc sử dụng bao cao su trong quan hệ tình dục.
Bản thân hoặc bạn tình, bạn chích có thói quen , sử dụng chất kích thích, tiêm chích ma túy, quan hệ với nhiều đối tượng khác, quan hệ tập thể mà không sử dụng biện pháp an toàn.
5. Những Ai Không Được Sử Dụng PrEP?
Mặc dù là sử dụng PrEP có hiệu quả cao và an toàn, tuy nhiên không phải tất cả mọi người có nhu cầu đều có thể đều dùng được PrEP.
Những người sau đây không dùng được PrEP:
Với PrEP uống hàng ngày, không chỉ định dùng PrEP cho:
- Người có HIV dương tính.
- Người có bệnh lý về thận.
- Người có dấu hiệu nhiễm HIV cấp hoặc có khả năng mới nhiễm HIV.
- Người dị ứng hoặc có chống chỉ định với bất kỳ thuốc nào trong phác đồ PrEP.
- Người nhẹ cân (dưới 35 kg);
- Người phơi nhiễm với HIV trong vòng 72 giờ qua.
- Nếu chỉ có một bạn tình duy nhất, xét nghiệm tải lượng HIV của bạn tình nhiễm HIV đang điều trị ARV <200 bản sao/ml và tuân thủ điều trị tốt.
6. PrEP Có Tác Dụng Phụ Hay Không?
Cũng như một số loại thuốc khác PrEP cũng có tác dụng.
Có khoảng 90% người sử dụng PrEP không có tác dụng phụ.
Chỉ khoảng 10% người sử dụng gặp một số tác dụng phụ nhẹ, thoáng qua lúc đầu, như:
Tiêu chảy, buồn nôn, chán ăn, đau quặn bụng hoặc đầy hơi. Một số người có thể chóng mặt hoặc đau đầu.
Các tác dụng phụ này thường kéo dài trong vài ngày đến 10 ngày, nhưng thường không quá 1 tháng mà không cần ngừng PrEP. Đặc biệt, phương pháp dự phòng lây nhiễm HIV này an toàn với hầu hết người sử dụng, bao gồm cả phụ nữ mang thai và cho con bú.
PrEP vẫn rất an toàn, bao gồm cả khi bạn đang sử dụng hormone khẳng định giới (đặc biệt đối với cộng đồng chuyển giới nữ) Và chỉ một số ít người gặp các tình trạng trên, những trường hợp Sài Gòn Pride ghi nhận còn lên cân, người khoẻ hơn, ít bị những bệnh như cảm cúm thông thường hơn…
Hãy yên tâm, tác dụng phụ của PrEP rất hiếm và nhanh chóng mất đi. PrEP được khuyên dùng bởi Tổ chức Y tế Thế giới và sử dụng nó không ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn!
7. Cần Làm Gì Trước Khi Sử Dụng PrEP?
Đầu tiên bạn nên làm quá trình xét nghiệm HIV trước khi sử dụng PrEP để đảm bảo rằng bạn không bị nhiễm HIV.
Nếu bản thân bạn đã bị nhiễm HIV, việc dùng PrEP chỉ có thể làm tăng tình trạng kháng thuốc ở bản thân và khiến việc điều trị HIV của bản thân trở nên kém hiệu quả hơn, vì thế xét nghiệm HIV trước khi sử dụng PrEP rất quan trọng.
8. Dùng PrEP Rồi Có Cần Dùng Bao Cao Su Hay Không?
Câu trả lời là ''CÓ" vì PrEP chỉ bảo vệ bạn khỏi Virus HIV chứ không bảo vệ được bạn khỏi các bệnh lây qua đường tình dục khác như:
Lậu, Giang Mai, Sùi Mào Gà...v.v..
Trong khi đó Bao Cao Su có thể bảo vệ bạn toàn diện khỏi tất cả các bệnh qua đường tình dục, và ngừa cả việc mang thai.
